афтодан

афтодан
(афтидан)
[افتادن // افتيدن]
1. аз боло ба поин бо зарб омадан, ғалтидан; суқут кардан
2. аз по даромадан, хобидан (ба сабаби беморӣ, мондагӣ ва ғ.)
3. поин шудан, овезон гаштан, кашол шудан
4. рехтан, боридан
5. ҳамчун ҷузъи таркибии феълҳои таркибӣ омада, ба онҳо маъноҳои гирифтор шудан, мондан, шудан, ғалтидан ва ғ. медиҳад: ба бандагӣ афтодан, дар талаби чизе афтодан, дур афтодан, ба бало афтодан ва ғ. ; аз пайи касе афтодан таъқиб кардан, дунболагирӣ кардан; ба ҳарос афтодан ваҳмидан, тарсидан; зарур афтодан зарур шудан; ба гардан афтодан бор шудан, ба зимма қарор гирифтан; ба (дар) андеша афтодан ба фикр фурӯ рафтан; ба дом афтодан гирифтор шудан; ба изтироб афтодан ошуфта гардидан, ба ҳаяҷон омадан; ба роҳ афтодан рафтан, равона шудан, ба роҳ даромадан; ба сӯзу гудоз афтодан дар ғаму ғусса мондан; ба такудав афтодан дар ташвиш мондан, дар тараддуди чизе шудан; ба талвоса афтодан беқарор шудан; ба умед афтодан умедвор шудан; ба (дар) фикр афтодан ба фикр фурӯ рафтан, фикр карда мондан, дар фикр шудан; ба фикри чизе афтодан аз пайи чизе шудан, чизеро мақсад кардан; ба хаёл афтодан ба хаёл фурӯ рафтан, фикр карда мондан; ба шубҳа афтодан шубҳа кардан; ба ҷое афтодан ба ҷое дохил шудан, дар ҷое воқеъ шудан; ба ҷустуҷӯ афтодан кофтуков кардан; гузор афтодан роҳ рост омадан, воқеъ шудан дар ҷое; дам (нафас) ба дарун афтодан нафас набаровардан; хомӯш шудан, тамоман дам шудан; дар банд афтодан гирифтор шудан; дар гӯшаи нокомӣ афтодан гирифтори номуродӣ шудан; бечора шудан; дар миёна афтодан восита шудан; дар пайи чизе афтодан аз пайи чизе шудан, аз паси коре шудан; дар тааҷҷуб афтодан ҳайрон шудан, тааҷҷуб кардан; дар тарс афтодан тарсидан, ҳаросидан; дар ташвиш афтодан беқарор шудан; нотинҷ гаштан; дар хашм афтодан хашмгин шудан; дар ҳайрат афтодан мутаҳаййир шудан, ҳайрон шудан; дар ҳаяҷон афтодан ба изтироб омадан, безобита шудан; зебанда афтодан муносиб омадан, мувофиқ воқеъ шудан; маъқул афтодан писандида шудан, писанд омадан; мақбул афтодан писанд омадан, мавриди қабул қарор гирифтан; писандида афтодан маъқул шудан, писанд омадан; роҳ афтодан гузор рост омадан, гузор воқеъ шудан; чашм афтодан нигаристан, нигоҳ кардан; шинам афтодан муносиб воқеъ шудан, мувофиқ омадан; қимат афтодан гарон воқеъ шудан, бо нархи баланд ба даст даромадан
◊ ба даст афтодан (афтидан) гирифтор шудан, дастгир шудан; ба дунбол афтодан таъқиб кардан; ба сар афтодани чизе (ҳодисае) дучор шудани (омадани) чизе (ҳодисае); бор шудани чизе; дар рӯзи сахт афтодан ба ҳолати бад дучор шудан, ба вазъияти ногувор гирифтор гаштан; кор афтодан ба касе мӯҳтоҷ шудан ба мадади касе, эҳтиёҷе воқеъ шудан ба касе; латтаи касе ба (дар) об афтодан пуч баромадани умеди касе; ноумед шудан

Толковый словарь таджикского языка (в 2 томах). — Душанбе, НИИ языка и литературы им. Рудаки. . 2008.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Полезное


Смотреть что такое "афтодан" в других словарях:

  • ларза — [لرزه] ҷунбиш, таконхӯрии пай дар пай, ларза, раъша; эҳтизоз; ларза афкандан (афгандан) // ларза андохтан ниг. ба ларза андохтан; ларза афтодан ниг. ба ларза афтодан; ларза гирифтан касеро ларзидан; вараҷа гирифтан касеро; замин ба ларза омадан… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • ларзидан — [لرزيدن] 1. пайдарҳам, тез тез ва бо фосилаҳои кӯтоҳ кӯтоҳ ҷунбидан, такон хӯрдани ягон чиз (ҷои худро дигар накарда); ба раъша афтодан ( и бадан), ларза хӯрдан: дарағ дарағ (дарақ дарақ, дир дир) ларзидани аъзои бадан, пир пир ларзидани коғаз;… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • беҳол — [بي حال] беқувват, бемадор, хастаҳол, монда, шалпар: беҳол кардан, беҳол шудан; беҳол афтодан аз қувват монда афтодан; беҳуш афтодан …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • бим — [بيم] тарс, ҳарос; хавф, хатар: бими гуруснагӣ, бими марг, биму ҳарос, аз бими он ки…; бим додан тарсондан; бим доштан аз чизе (касе) хавф доштан аз чизе (касе); дар бим афтодан ба тарсу воҳима афтодан; дар бим шудан тарсидан, ба воҳима афтодан …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • васваса — [وسوسه] а 1. фикру хаёле, ки ба роҳи бад мебарад, андешае, ки ба бадӣ мебарад, нияту андешаи бад 2. иғво, фитна, шӯрангезӣ, ташвиқ ба ягон кори бад, таҳрикоти бад 3. шакку шубҳа; гумони бад; васваса кардан (намудан) ба кори бад таҳрик кардан, ба… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • даҳшат — [دهشت] а 1. ваҳм, воҳима, ваҳшат: тарс, бим: ба (дар) даҳшат афтодан, ба (дар) даҳшат андохтан, ба дили касе даҳшат афтодан (андохтан); даҳшат хӯрдан ба таҳлука афтодан; аз даҳшати… аз тарси…; аз воҳимаи…; аз хавфи… 2. гуфт. дӯғу пӯписа, сиёсат;… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • дил — [دل] 1. узви марказии низоми гардиши хуни одам ва ҳайвон, ки ҳаракати хунро идора мекунад, қалб; дили бемор дили касал, дили дардманд 2. маҷ. марказ, васат, миён, дарун: дили мамлакат, дили кӯҳ; дили санг мағзи санг, миёни санг; дили шаб ними шаб …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • дом — I [دام] 1. олате, ки бо он ҷонваронро сайд мекунанд аз қабили қапқон, каманд, тӯр ва ғ. : доми бедона, дом гузоштан 2. банд, қайд; ба тариқи истиора: доми бало, доми ғафлат, доми тазвир, доми фитна; ба дом афтодан ба банд афтодан; дастгир шудан ◊ …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • кор — I [کار] 1. асоси замони ҳозира аз коштан, киштан ва коридан 2. ҷузъи пасини калимаҳои мураккаб ба маъноҳои коранда ва кишткунанда: ғаллакор, пахтакор, риёкор, хилофкор… II [کار] 1. амалиёти табдил ёфтани як шакли энергия ба шакли дигар, амал 2.… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • қафо — [قفا] а 1. пушти гардан, паси сар 2. умуман пушт, пас, ақиб; пай, дунбол; қафои расм пушти расм, тарафи холии акс; қафои саҳна паси парда (дар театр); қафои теппа тарафи пушти теппа, паси теппа; дари қафо дари воқеъ дар ақиб; дари партов; аз ҳама …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»